Valdete Marevci Dërmaku
Gruaja e parë inxhiniere në ndërmarrjen e ngrohjes qendrore të Prishtinës
Tregimi i Valdete Marevci Dërmakut | Inxhiniere në Ngrohtoren e Prishtinës – TERMOKOS
Në peizazhin dinamik të sektorit energjetik të Kosovës, Valdete Marevci Dërmaku shfaqet si një figurë e patrembur, duke thyer barrierat gjinore dhe duke kontribuar ndjeshëm në fushën e energjisë. E diplomuar në inxhinieri mekanike dhe aktualisht duke shërbyer si koordinatore e ndërmarrjes me institucione të tjera në Ndërmarrjen Publike të Ngrohjes Qendrore “Termokos” SH.A , rrugëtimi i Valdetes është një trashëgimi si për përkushtimin e saj ashtu edhe për potencialin transformues të grave në sektorin e energjisë.
Ekspozimi i hershëm i Valdetes ndaj inxhinierisë mekanike, nisi kur ajo filloi shkollën e mesme në vendlindjen e saj Ferizaj në vitin 1988, ku u vunë themelet në lëndët STEM (shkencës, teknologjisë, inxhinierisë dhe matematikës) dhe inkurajimi familjar i hapi rrugën suksesit të saj akademik. Diplomimi në inxhinieri mekanike shënoi një arritje të rëndësishme, një arritje që kërkonte një përkushtim të palëkundur ndaj mjedisit rigoroz akademik të Universiteteve të Fakultetit Teknik të Universitetit të Prishtinës.
Rrugëtimi i saj profesional filloi me KFOR-in, forcën paqëruajtëse të NATO-s në Kosovë, ku Valdetja ishte inxhiniere inspektore për cilësinë. Angazhimi i mëvonshëm brenda Ministrisë së Tregtisë dhe Industrisë dhe Departamentit të Metrologjisë i dhanë asaj mundësinë për t'u rritur profesionalisht paralelisht me institucionin e sapokrijuar. Në vitin 2004, ajo iu bashkua Termokos-it, duke marrë role me përgjegjësi në rritje dhe duke lënë gjurmë të pashlyeshme në trajektoren e kompanisë.
Roli fillestar i Valdetes si shefe e departamentit për mirëmbajtjen mekanike në Termokos, tregoi mprehtësinë e saj drejtuese pasi ajo mbikëqyri zhvillimin dhe mirëmbajtjen e impiantit për prodhim të ngrohjes, rrjetit parimar dhe sekondar të sistemit të ngrohjes qëndrore, duke menaxhuar një ekip prej 45 punonjësish. E palëkundur nga sfidat që lidhen me të qenit një grua e re në një rol drejtues, përkushtimi dhe aftësia e Valdetes shpejt e çuan atë të merrte pozicionin e drejtueses së departamentit.
Duke ushtruar për një periudhë edhe rolin e udhëheqjes së mirëmbajtjes së sistemeve të ngrohjes në shkollat e Prishtinës, Valdetja u njoh me përgjegjësinë morale që vjen natyrshëm, veçanërisht pasi ky rol ndikon drejtpërdrejt në mirëqenien e fëmijëve. Qasja e saj ndaj vendimmarrjes dhe përgjegjësisë, pasqyron një konsideratë të përpiktë të korrektësisë, një tipar që ajo beson se gratë e sjellin në plan të parë në fushën profesionale.
Në rolin e saj aktual si koordinatore e Termokos-it me institucionet tjera, Valdetja mbikëqyr planet zhvillimore, bilancet vjetore e aftagjata dhe raportet për rishikimin e tarifave, duke theksuar nevojën për profesionistë dhe ekspertë të rinj për të kontribuar në rritjen e sektorit energjetik të Kosovës. Termokosi, nën drejtimin e saj, po ndërmerr projekte ambicioze si inkorporimi i prodhimit të energjisë diellore për ngrohje termike publike dhe dyfishimi i kapaciteteve termike që vjen nga termocentrali Kosova B, duke theksuar nevojën për një fuqi punëtore të kualifikuar.
Përtej përgjegjësive të saj korporative, Valdetja angazhohet në mënyrë aktive me AWESK, një organizatë e udhëhequr nga gratë në Kosovë e fokusuar në frymëzimin e vajzave të reja për të ndjekur karrierën në STEM dhe energji. Duke iu bashkuar AWESK-ut në vitin 2017, ajo vazhdimisht ka kontribuar në grupin e efiçiencës së energjisë, duke u angazhuar në mbajtjen e ligjëratave për të rritur ndërgjegjësimin e grave dhe vajzave.
Valdetja e kupton rëndësinë e përfaqësimit, duke qenë inxhinierja e vetme femër në vendin e saj të punës për më shumë se dy dekada. Përfshirja e saj me AWESK synon të adresojë nën-përfaqësimin e grave në sektorin e energjisë, duke nxitur një komunitet mbështetës për femrat profesioniste dhe duke inkurajuar brezat e rinj që t'i bashkohen organizatës.
Ajo gjithashtu thekson kërkesën për gra inxhiniere në peizazhin e zhvillimit të energjisë në Kosovë, duke kërkuar përfaqësim më të madh përmes bursave për të mbështetur vajzat e reja që ndjekin arsimin inxhinierik. Avokimi i saj përputhet me misionin e AWESK, pasi ajo parashikon një të ardhme ku gratë marrin pjesë aktive në formësimin e progresit dhe zhvillimit të sektorit të energjisë.
Si përfundim, rrugëtimi i Valdete Marevci Dërmakut shërben si një dritë frymëzimi për gratë që aspirojnë të lënë gjurmë në sektorin e energjisë në Kosovë. Udhëheqja e saj, si brenda Termokos-it ashtu edhe përmes përfshirjes së saj me AWESK-un, ilustron ndikimin transformues të grave profesioniste në industri. Historia e Valdetes rezonon jo vetëm si një testament për arritjet individuale, por edhe si një thirrje për veprim për nxitjen e diversitetit dhe përfshirjes në përpjekjet e Kosovës për përsosmëri në sektorin e energjisë.
Ky artikull është zhvilluar nga Shoqata e Grave në Sektorin e Energjisë në Kosovë me mbështetjen e Qendrës për Ndërmarrje Private Ndërkombëtare në kuadër të projektit “WE-Champs: Forcimi i Ekosistemit Ndërmarrës nga Rrjetëzimi i Dhomave Rajonale të Grave të Tregtisë dhe Shoqatave të Biznesit”, financuar nga Zyra e Sekretarit të Shtetit të Departamentit Amerikan të Shtetit për Çështjet Globale të Grave (S/GWI). Të gjitha opinionet e deklaruara këtu janë të autorëve dhe nuk pasqyrojnë domosdoshmërisht pikëpamjen e Qeverisë së Shteteve të Bashkuara ose CIPE-së.